Συχνά τίθεται το ερώτημα στους κύκλους των πιστών για τον τρόπο “αντιμετώπισης” της αθεΐας. Η εμπειρία των Πατέρων, αλλά και η σύγχρονη εμπειρία έδειξε ότι η αθεΐα δεν “αντιμετωπίζεται” με συστηματικό και άριστα οργανωμένο θεολογικό μονόλογο ή ακόμα και διάλογο. Ο θεολογικός λόγος δεν είναι πλέον σε θέση να πείσει κάποιον, ιδιαίτερα όταν οι λόγοι απομάκρυνσής του από το Θεό έχουν να κάνουν με την υποκριτική στάση. Τη διπλή ηθική (άλλη ηθική για μας και άλλη για τους άλλους) και τα σκάνδαλα των ονομαζομένων Χριστιανών. Ετσι εξηγείται άλλωστε και το αυξημένο μένος των αθέων κατά της Εκκλησίας.
Η αθεΐα δεν “αντιμετωπίζεται” επίσης με λογικά και άλλα επιστημονικού τύπου επιχειρήματα, ούτε και με συναισθηματικές πιέσεις, αλλά με την αγιότητα.Είναι χαρακτηριστική η περίπτωση του αγιορείτη αγίου Παϊσίου, ο οποίος τον άθεο νέο που τον πλησίασε, δεν τον έστειλε σε κάποιον σπουδαίο θεολόγο, αλλά σε έναν αγράμματο αλλά έμπειρο ασκητή.
Στον άγιο συναντά ο άθεος όλα τα επιχειρήματα για να προβληματιστεί σοβαρά, να γίνει ένθεος, καμιά φορά και άγιος. Το πρώτο που διαπιστώνει είναι ότι η αγιότητα δεν είναι κάτι αφηρημένο, άπιαστο και υποκριτικό, αλλά απόλυτα πραγματικό και άμεσα προσιτό. Ο άγιος συνιστά από μόνος του την ισχυρότατη απόδειξη ότι ο Θεός υπάρχει! Η απόδειξη δεν βασίζεται στα σοφά και συναρπαστικά λόγια, αλλά στην προσωπική σχέση κοινωνίας μαζί Του. Αυτό τον καθιστά επιστολή και ευωδία Χριστού, έτοιμη να αναγνωστεί από όλους τους άθεους σε όλους τους καιρούς και σε όλες τις συνθήκες.
Στον άγιο συναντά ο άθεος – όπως έλεγε και ο άγιος Παΐσιος – τέσσερα σημαντικά πειστήρια της αγιότητας και συνάμα αντίδοτα της αθεΐας του,την αγάπη, την ταπείνωση, την απλότητακαι τη διάκριση. Ο άγιος δεν περιαυτολογεί, δεν διεκδικεί το δίκιο του, αναγνωρίζει τα λάθη του, βρίσκει ελαφρυντικά για τα λάθη των άλλων, κρύβει έντεχνα τις αρετές του. Χωρίς να είναι αναμάρτητος γίνεται έτσι ο καλύτερος διακινητής της θείας Χάρης και ο προσφορότερος διαφημιστής του προσωπικού Θεού. Στο πρόσωπο του αγίου συναντά ο άθεος το σύνολο της ορθόδοξης πνευματικότητας που αιχμαλωτίζει καιαναπαύει τις ψυχές των ανθρώπων, αλλοιώνοντας ανεπαίσθητα το άθεο φρόνημά τους και εγκαθιστώντας σιωπηλά τη λυτρωτική Χάρη.
Με αγιότητα “αντιμετωπίζεται” η αθεΐα.
